Pages Menu
TwitterFacebook
Categories Menu

Posted by on sty 9, 2020 in Moja Toskania | 0 comments

Rekonstrukcja obrazów Marcello Bacciarellego spalonych podczas wojny w Łazienkach Królewskich w Warszawie

Rekonstrukcja obrazów Marcello Bacciarellego spalonych podczas wojny w Łazienkach Królewskich w Warszawie

Chciałabym podzielić się z Wami ważną informacją o projekcie rekonstrukcji obrazów Marcello Bacciarellego spalonych podczas wojny w Łazienkach Królewskich w Warszawie (link do całego projektu, proszę kliknąć tutaj) :

Trudno jest sobie wyobrazić Warszawę bez Łazienek Królewskich – tętniącego życiem miejsca spotkań, wydarzeń kulturalnych, odpoczynku i odwiedzin setek tysięcy warszawiaków i turystów z całego świata. Ich powstanie oraz dzisiejszy kształt zawdzięczamy osobie króla Stanisława Augusta. Łazienki były jego ukochanym dziełem i odzwierciedlają jego indywidualny gust oraz pasję do sztuki i architektury.

Centralnym i najważniejszym elementem całego założenia, na które składa się park, wraz z usytuowanymi w jego obrębie budowlami – jest Pałac na Wyspie, w czasach Stanisława Augusta stanowiący letnią rezydencję. Swoją ostateczną formę zyskał podczas ostatniej przebudowy w latach 1788-1793. W założeniu, miał stać się odpowiednikiem rzymskich willi-muzeów, w których gromadzono najwybitniejsze dzieła sztuki antycznej i nowożytnej. W zgodzie z tą ideą ściany Pałacu zdobiły najcenniejsze obrazy z kolekcji królewskiej, a wśród nich dzieła Rembrandta: Dziewczyna w ramie obrazu, Uczony przy pulpicie czy słynny Jeździec polski.

Salonem pałacu, koncentrującym życie towarzyskie dworu była Sala Salomona (zwana także Salą Kompanii lub Salą Letnią). Jej ideowy program – oparty na cnocie Mądrości wyobrażonej przez postać i dzieje biblijnego króla Salomona – opracował sam król.

„Starożytny władca, inicjator upamiętnionych w historii budowli, który zasłynął mądrą działalnością pokojową, a nie czynami wojennymi, stał się dla Stanisława Augusta ideałem godnym naśladowania”.

W Sali Salomona, dzieje biblijnego króla-mędrca i budowniczego o rysach Stanisława Augusta, stały się tematem dekoracji malarskiej złożonej z cyklu sześciu malowideł pędzla Marcello Bacciarellego. Plafon wyobrażał Sen Salomona, fasety Sąd Salomona, Naradę z królem Tyru, Hiramem nad budowa świątyni oraz Odwiedziny królowej Saby.

Na wschodniej i zachodniej ścianie Sali zawisły dwie duże kompozycje: Ofiara Salomona oraz Poświęcenie Świątyni Jerozolimskiej. Właśnie te dwa wielkie obrazy stanowią kluczowy element dla zrozumienia całej warstwy symboliczno-filozoficznej wnętrza Sali. Przedstawienie syntezy dziejów biblijnego Salomona, od chwili jego chwały, siły i mądrości – ukazanej poprzez budowę świątyni, aż do momentu upadku, gdy Salomon za namową żon składa ofiarę obcym bogom – stanowi wyraźną aluzję i refleksję nad publiczną działalnością i własnym życiem Stanisława Augusta. Obrazy Bacciarellego były swego rodzaju testamentem i przesłaniem jakie monarcha chciał pozostawić po sobie w oczach potomnych. Dekoracja Sali powstawała w czasach wielkich wydarzeń i napięć politycznych: obrad Sejmu Wielkiego uwieńczonych uchwaleniem Konstytucji 3 Maja 1791 r., przegranej wojny z Rosją w 1792 r., Targowicy, wkroczenia wojsk pruskich w granice Rzeczypospolitej w styczniu 1793 r. W tym kontekście symboliczna wymowa obrazów Bacciarellego nabiera jeszcze większego znaczenia. Ostatnie prace nad fasetami malarz zakończył w kwietniu 1793 r.

W powszechnej opinii historyków sztuki malarska dekoracja Sali Salomona uznawana jest za największe osiągnięcie Marcello Bacciarellego jako peintre d’histoire dworu Stanisława Augusta.

Cel projektu

Niestety obrazy Bacciarellego nie przetrwały do naszych czasów. W odwecie za powstanie warszawskie, w ramach operacji całkowitego zniszczenia Warszawy, Niemcy postanowili wysadzić również Pałac na Wyspie. W grudniu 1944 r. wnętrza zostały oblane benzyną i podpalone. W wyniku pożaru zawalił się dach. Ogień strawił parkiety, ściany i stropy. Spaliły się Plafony w Pokoju Kąpielowym i Pokoju Bachusa. W pożarze spłonęły wszystkie obrazy Marcello Bacciarellego zdobiące Salę Salomona, w tym Ofiara Salomona i Poświęcenie Świątyni Jerozolimskiej. Po pożarze Niemcy rozpoczęli przygotowania do wysadzenia w powietrze wypalonych murów pałacu. W jego ścianach nawiercono 1114 otworów na dynamit. Zamiar ten z nieznanych powodów nie został zrealizowany i okupantom nie udało się dopełnić dzieła całkowitego zniszczenia.

Sala Salomona jaką znamy dzisiaj, chociaż odrestaurowana, poprzez brak malarskiej dekoracji Bacciarellego, zatraciła swój pierwotny charakter. Tym samym, jej symboliczna wymowa i ideowe treści zawarte w dekoracji, stanowiące przesłanie króla Stanisława Augusta dla potomnych – przestały istnieć.

Projekt [Salomon] stanowi etap działań zmierzających do odtworzenia całości oryginalnego wystroju malarskiego Sali z czasów Stanisława Augusta. Pierwszą próbę rekonstrukcji w formie wyświetlanych za pomocą rzutnika malowideł podjął w 2017 r. zespół konserwatorów Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie.

Celem Projektu [Salomon] jest cyfrowa rekonstrukcja dwóch głównych dzieł Marcella Bacciarellego: Ofiara Salomona i Poświęcenie Świątyni Jerozolimskiej. W oparciu o zachowany materiał ikonograficzny, literaturę przedmiotu, relacje i źródła archiwalne, zbiory muzealne, zasoby bibliotek, instytucji kultury oraz kolekcje prywatne – dokumentujące oryginalny wygląd Sali, a w szczególności dwa płótna Bacciarellego – oba obrazy zostaną zrekonstruowane w skali 1:1, i w formie wielkoformatowych wydruków zostaną wyeksponowane w Sali Salomona Pałacu na Wyspie. W historycznych miejscach w jakich wisiały do momentu zniszczenia w grudniu 1944 r. W ten symboliczny sposób, po 75 latach, przywrócimy najważniejszą część wystroju Sali Salomona – jednego z najpiękniejszych polskich wnętrz XVIII w. Nierozerwalnie związanego z historią Warszawy i artystycznym mecenatem ostatniego monarchy Rzeczpospolitej.

Aby tak się stało potrzebne jest wsparcie. Mamy szansę stworzyć wspólnie projekt, który może stać się punktem wyjścia do refleksji i szerszej dyskusji nad trwałą rekonstrukcją całości malarskiej dekoracji Bacciarellego w Sali Salomona. Bez tego, kolejne pokolenia zwiedzające salę nadal będą zdane wyłącznie na swoją wyobraźnię w oparciu o informacje przewodników, bez możliwości ich konfrontacji z rzeczywistością. Współczesne wnętrze, chociaż wspaniałe, jest jak cenna księga w pięknej oprawie, lecz bez treści. Doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, że pędzla Marcella Bacciarellego w żaden sposób nie da się zastąpić. Ale jesteśmy głęboko przekonani, że nowoczesna technologia daje nam wielkie możliwości i może, a nawet powinna zostać wykorzystana w tym konkretnym przypadku, w celu przybliżenia i ukazania chociaż części intencji, jaką kierowali się Stanisław August i Marcello Bacciarelli tworząc wystrój Sali Salomona. 

O Fundacji

Fundacja Communi Hereditate powstała w 2013 r. stawiając sobie za cel ochronę, edukację oraz upowszechnianie wiedzy na temat polskiego dziedzictwa kulturowego. Zajmujemy się głównie badaniami proweniencji i poszukiwaniem dzieł sztuki oraz dóbr kultury utraconych przez Polskę podczas II wojny światowej. W zakresie tematyki strat wojennych i restytucji utraconych przez Polskę dóbr kultury prowadzimy również działalność edukacyjną i popularyzatorską poprzez stałą aktywność w mediach społecznościowych i publikacje artykułów. Aktualne wyniki naszych badań i najnowszych odkryć publikujemy na łamach portalu internetowego ArtSherlock Magazyn. To jedyny w Polsce portal internetowy poświęcony wyłącznie tematyce utraconych dóbr kultury, ale również kolekcjonerstwu a także najnowszym i najciekawszym informacjom z międzynarodowego rynku aukcji sztuki, na którym pojawiają się obiekty o polskiej proweniencji.

Link do projektu, proszę kliknąć tutaj.

Post a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *